شکی نیست که معماری یکی از مهمترین و چشمگیرترین اشکال هنر در جهان است. ساختمانها و ساختارهایی که معماران خلق میکنند، نهتنها از لحاظ زیباییشناسی مطلوب هستند، بلکه هدفی کاربردی نیز دارند.
در اینجا به فهرستی از معروفترین معماران جهان و شاخصترین آثار آنها میپردازیم. هر یک از این آرشیتکتهای معروف جهان سهم قابلتوجهی در معماری داشته و میراث ماندگاری از خود به جای گذاشتهاند.
معماری چیست؟
اگر میپرسید معماری چیست، باید گفت معماری فرآیند یا محصول طراحی و ساختوساز ساختمانها و سایر ساختارهای فیزیکی است.
معماری با معماری منظر تفاوت دارد؛ معماری منظر در واقع هنر طراحی فضاهای بیرونی است، مانند پارکها یا باغها. معماران منظر معمولا در همکاری با معماران بهدنبال ایجاد ظاهری یکپارچه برای ساختمان و محیط اطراف هستند.
پس با این اوصاف، معماری یکی از مهمترین بخشهای زندگی ماست. معماری بر سبک زندگی، کار و بازی ما تاثیرگذار است. یک معماری خوب، حس شادی، راحتی و امنیت را منتقل میکند و این درحالی است که معماری بد میتواند اثری منفی داشته باشد.
معروفترین معماران جهان
در طول قرنها، برخی از بااستعدادترین و معروفترین معماران جهان ساختمانها و سازههایی نمادین طراحی و ساختهاند. از طرحهای کلاسیک گرفته تا آثار معاصر، این معماران معروف ردی در تاریخ به جای گذاشتهاند. با هم مروری بر این کارها داشته باشیم.
1. فرانک لوید رایت
فرانک لوید رایت یکی از معروفترین و اثرگذارترین معماران قرن بیستم بهشمار میرود. این معمار معروف با خانههایی به سبک و استایل چمنزاری شناخته میشود، خانههایی که متناسب با مناظر طبیعی طراحی میشوند.
یکی از معروفترین کارهای فرانک لوید رایت، خانه آبشار میباشد که بر روی یک آبشار در پنسیلوانیا ساخته شده است. موزه رابرت گوگنهایم نیویورک یکی دیگر از شاهکارهای فرم و عملکرد است که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است.
2. لو کوربوزیه
شارل ادوارد ژانره که با نام لو کوربوزیه شناخته میشود، دیگر معمار معروف قرن بیستم است. او که اصالتا فرانسوی و سوئیسی است، در سراسر اروپا و امریکای شمالی، ساختمانهایی را طراحی کرده که از جمله آنها میتوان به ویلا ساوای معروف در فرانسه اشاره کرد.
لو کوربوزیه در آثار خود به استفاده از بتن بهعنوان مصالح ساختمانی و نقش نور طبیعی در فضای داخلی معروف است. کلیسای نوتردام دو هاوت که کلیسای کاتولیک رومی در رونشان فرانسه است با دیوارهای منحنیاش شناخته میشود.
3. لودویگ میس وندروهه
میس وندروهه، معمار معروف آلمانی که در اوایل قرن بیستم زندگی میکرد، به فلسفه مینیمال در طراحیهایش مشهور بود. «کمتر، بیشتر است»، برگرفته از همین تفکر است.
یکی از شناختهشدهترین آثار میس وندروهه پاویون بارسلونا در اسپانیاست که او با همراهی لیلی ریچ آن را طراحی کرده است. این سازه برای اولین بار در سال 1929 بهعنوان غرفه ملی آلمان برای نمایشگاه بینالمللی بارسلون ساخته شد و طی سالهای 1983 تا 1986 بازسازی شد. این شاهکار معماری مدرن از چهار سنگ مختلف ساخته شده است؛ مرمر سبز آلپ، تراورتن رومی، مرمر سبز باستانی و عقیق طلایی.
4. لوئی کان
لوئی کان یکی دیگر از بهترین معماران جهان در آغاز قرن بیستم میلادی، در استونی به دنیا آمد و بعدها در سن 4 سالگی با خانواده به فیلادلفیا مهاجرت کرد.
نام لوئی کان همواره جزو یکی از آرشیتکتهای معروف امریکا قرار داشته و در طول زندگی خود چندین ساختمان نمادین را طراحی کرده است؛ از جمله موسسه سالک کالیفرنیا، موزه هنر کیمبل در تگزاس. او در طراحی طرفدار سبک تاریخی و ماندگار بود و در کارهایش موادی مانند بتن و بلوط را با هم ترکیب میکرد تا تاثیر بیشتری در ساختوساز داشته باشد.
5. فرانک گهری
فرانک گهری، معمار معروف کانادایی و آمریکایی که بهدلیل کارهای منحصربهفرد و بحثبرانگیزش شهرت پیدا کرده است. شاخصترین آثار او شامل موزه گوگنهایم بیلبائوی اسپانیا، بنیاد لوئی ویتون در پاریس و سالن کنسرت والت دیزنی در لسآنجلس است.
او را میتوان معمار پیشرو در سبک ساختارشکنی دانست، سبکی که با ساختارشکنی و شکستگی همراه است. او در واقع اشکال و فرمهای سنتی را مجددا از نو تعریف کرد. ساختمانهای او معمولا حس حرکت را القا میکنند.
خانه رقصنده (The Dancing House) یکی از بهترین نمونههاست که به ساختمان فرد و جینجر هم معروف است. این نماد شهری در شهر پراگ با همراهی معمار کروات و چک، ولادو میلونیک، طراحی و ساخته شد.
6. رنزو پیانو
رنزو پیانوی ایتالیایی یکی از بهترین معماران جهان است که بسیاری از ساختمانهای معروف مانند مرکز ژرژ پمپیدو در پاریس، موزه زنتروم پائول کلی در برن و برج شارد در لندن را طراحی کرده است.
رنزو پیانو تحت تاثیر پیشینه عمرانی خانوادهاش، اکثر کارهای خود را در هماهنگی و نزدیکی با طبیعت طراحی کرده است. در 1998، رنزو پیانو برنده جایزه پریتزکر شد که بالاترین دستاورد عرصه معماری محسوب میشود.
7. زاها حدید
زاها حدید معمار معروف بریتانیایی که در اوایل قرن بیستم بهدلیل آثار آیندهنگرانه و غالبا ضد جاذبه خود مشهور شد، در دنیای معماری با نام ملکه منحنیها شناخته میشود، چون در بیشتر کارهای او خطوط مستقیمی دیده نمیشوند.
از شاخصترین کارهای زاها حدید میتوان به مرکز ورزشهای آبی لندن، خانه اپرای گوانجو در چین، خانه بندر آنتورپ در بلژیک و مرکز حیدر علیاف در باکوی آذربایجان اشاره کرد.
8. رم کولهاس
رم کولهاس از معروفترین معماران جهان در دانمارک با طرحهای نوآورانه خود و ترکیب تکنولوژی با معماری، آثار شگفتانگیزی خلق کرده است. شناختهشدهترین کارهای او را میتوان کتابخانه عمومی سیاتل و تالار موسیقی کازا دا موزیکای پرتغال نام برد.
کولهاس بر این عقیده بود که در آثار خود سنت و مدرنیته را با هم تلفیق کند. از او نقل میشود که: «اگر درباره زیبایی صحبت کنید، پاسخهای خستهکنندهای خواهید گرفت اما صحبت درباره زشتی، شما را به جوابهای جالبی میرساند.»
9. نورمن فاستر
نورمن فاستر معمار معروف بریتانیایی، با طرحهای مدرن خود شناخته میشود که در آنها مهندسی و معماری را برای داشتن ساختمانهای مطلوب، زیبا و در عین حال کاربردی تلفیق میکند.
برخی از طرحهای ساختمانی نمادین نورمن فاستر عبارتند از؛ گنبد رایشستاگ بر فراز ساختمان رایشستاگ برلین یا تبر سنت ماری 30 که با نام برج خیارشور نیز شناخته میشود.
استودیو نورمن فاستر، پل هزاره لندن را نیز طراحی کرده که در گذشته پل متزلزل نامیده میشد، چون با حرکت مردم بر روی آن، تکان میخورد. البته این تاثیر که آگاهانه طراحی شده بود، آنقدر برای عدهای آزاردهنده به نظر میرسید که مجبور به تثبیت پل شدند.
10. یو مینگ پی
یو مینگ پی که بیشتر با نام آی.ام.پی شناخته میشود، معمار چینی و آمریکایی قرن بیستم است که با ساختمانهای نمادین شیشه و فلزی خود شناخته میشود. کتابخانه پرزیدنت جان اف. کندی در بوستون و موزه هرمی لوور در پاریس از آثار این معمار معروف است.
موزه لوور، طرحی بحثبرانگیز بود که امروزه بهعنوان شاهکاری مدرن تلقی میشود. پی بسیاری از الگوهای هندسی همچون دایره، مربع و مثلث را در آثار خود به کار میبرد. او تا سن 102 سالگی زندگی کرد.
11.ارو سارینن
ارو سارینن، از آرشیتکتهای معروف جهان که اصالتی فنلاندی و آمریکایی دارد، با طراحی ساختمانهایی مانند مرکز پرواز تیدبلیوای در فرودگاه بینالمللی جان اف.کندی، طاق دروازه در سنت لوئیس میزوری و فرودگاه بینالمللی دالس در نزدیکی واشنگتن دیسی شناخته میشود.
او در زمینه مبلمان نیز طرحهای شگفتانگیزی دارد، مانند صندلی لاله که یکی از شناختهشدهترین آثار از دهه 1950 است.
12.ریچارد راجرز
یکی دیگر از نامهای مهم در فهرست بهترین معماران جهان، مطمئنا ریچارد راجرز خواهد بود. پروژههای فوقالعاده او همچون مرکز پمپیدو، لویدز لندن و ترمینال پنج فرودگاه هیترو برای افراد زیادی شناختهشده است.
سبک ریچارد راجرز معماری هایتک یا تکنولوژی پیشرفته توصیف میشود. او علاقه بسیاری به بازآفرینی شهری، پایداری و مسئولیت اجتماعی داشت.
این معمار معروف و برجسته برنده جایزههای پریتزکر، مدال طلای موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی و نشان لژیون دونور فرانسه شده است.
13.آنتونی گائودی
آنتونی گائودی، معمار معروف اسپانیایی که سال 1852 در رئوس متولد شد، با طراحی ساختمانهای منحصربهفردی مانند کلیسای ساگرادا فمیلیا و پارک گوئل در بارسلونا شناخته میشود.
بسیاری از کارهای گائودی با الهام از طبیعت و اشکال ارگانیک طراحی و ساخته شدهاند. ساگرادا فمیلیا با اینکه بیش از 130 سال از شروع ساخت آن گذشته، همچنان نیمهکاره مانده است.
14.اسکار نیمایر
اسکار نیمایر یکی از معروفترین معماران جهان، بهدلیل معماری مدرن و مینیمال در کارهایش مشهور شده است. او در برزیل به دنیا آمد و بسیاری از ساختمانهای معروف برازیلیا را طراحی کرده که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شدهاند.
کلیسای سنت فرانسیس در آسیسی دارای فرمی آزاد در فضای داخلی است که هیچ دیوار یا سازه نمایان پشتیبانی برای تفکیک فضا از میدان اطراف آن ندارد. گنبد اصلی تماما از شیشههای رنگی ساخته شده و نمای بیرونی به رنگ آبی روشن است.
سایر آثار معماری او عبارتند از؛ کلیسای جامع برازیلیا، سالن نمایش اسکار نیمایر در راولوی ایتالیا و کازینوی دا مادیرا در فونچالِ پرتغال.
15.لوئی سالیوان
لوئی سالیوان که اغلب با نام «پدر معماری معاصر» شناخته میشود، یکی از تاثیرگذارترین افراد در مدرسه معماری شیکاگو بوده است. او سال 1856 در بوستون به دنیا آمد و پیشرو در طراحی و ساخت ساختمانهای زیبا و کاربردی بود.
در میان کارهای شاخص این معمار معروف، ساختمان وینرایت یا واگنسازان در داونتاون سنت لوئیس میزوری و ساختمان بایارد کاندیکت در نیویورک شهرت بیشتری دارند.
ساختمان سالیوان که سابقا با نام فروشگاه زنجیرهای کارسون، پیری و اسکات شناخته میشد، نمونه خوبی از زیباییشناسی ارگانیک آثار سالیوان است که نمای آن با تزئینات چدنی از گیاهان محلی الهام گرفته شده است.
16.ویلیام پرییرا
این معمار معروف اهل شیکاگو، ایلینویز بهدلیل طرحهای آیندهنگر خود از قبیل، کتابخانه گایزل، تزانزامریکا پیرامید و ساختمان تم در فرودگاه بینالمللی لسآنجلس شناخته میشود. ویلیام پرییرا پیش از اینکه معمار باشد، در هالیوود طراح صحنه بوده است و برای این کار در فیلم باد وحشی را درو کن ساخته سیسیل بی.دومیل جایزه اسکار برده است.
در طول جنگ جهانی دوم، زمانی که در ارتش بهعنوان کارشناس مخفی غیرنظامی خدمت میکرد، از پراکندگی شهری که در حین پرواز میدید، بسیار ناامید شد.
پس از جنگ، معماری را در دانشگاه کالیفرنیا تدریس و پس از آن استودیوی شخصی خود را راهاندازی کرد. از معروفترین معماران جهان که در کلاسها و شرکت او حضور داشتند، میتوان به جین دی.وانگ و فرانک گهری اشاره کرد.
پرییرا طرفدار زیبایی در همه چیز بود. ازاینرو آرزو داشت طرحی جامع برای پردیس ایرواین دانشگاه کالیفرنیا طراحی کند تا شهری برای فردا داشته باشیم که در آن محیط زیست و جامعه محلی با هم ادغام شوند.
17.باکمینستر فولر
قهرمان خلاق گنبد ژئودزیکی، باکمینستر فولر، حق اختراع این طرح خاص را از ایالت متحده دریافت کرد. او در واقع از احساس معلقبودن در یک کره سفید نور برای طراحی این سازه الهام گرفته است.
او که پس از مرگ دختر سهسالهاش دچار افسردگی شده بود، اعتقاد داشت که این اتفاق بهدلیل رطوبت در محل زندگیشان رخ داده و بهدنبال این جریان توانست انرژی جدیدی را برای تمرکز بر پایداری و آینده بشریت پیدا کند.
در کنار سازههای ژئودزیکی همچون موزه بیوسفر مونترال (که در واقع پاویون امریکا در اکسپو 67 بوده است)، فولر خانه و ماشین دایمکشن را طراحی کرد و در هر دوی آنها بهدنبال استفاده موثرتر از منابع بوده است.
18.ولف دی. پریکس
معمار معروف اتریشی، ولف دی. پریکس، و استودیوی او، کوپ هیملبائو، بهدلیل طراحیهای ساختارشکن خود در سبک دیکانستراکشن پیشگام هستند. موزه بیامو ولت مونیخ، موزه کانفلوئنس در لیونِ فرانسه، مرکز کنفرانس بینالمللی دالیان در چین و کلیسای مارتین لوتر در اتریش جزو برترین آثار این معمار هستند.
در این شیوه معماری، ساختمانها به مثابه آثار هنری کاربردی هستند که ارتباطی آزادانه با محیط اطراف خود دارند. خانه موسیقی آلبورگ در دانمارک، یکی از نمونههای خوب در این زمینه است که ساختار آن تبادل بین دانشآموزان، معلمان، مخاطبان و هنرمندان را ترغیب میکند.
19.سانتیاگو کالاتراوا
یکی از معروفترین معماران جهان که اهل سوئیس و اسپانیاست، با وجود اینکه اغلب کارهایش را دیرتر از حد معمول تحویل میدهد اما آثاری فراموشنشدنی را خلق میکند. سانتیاگو کالاتراوا طراح خلاق موزه فردا در ریو دو ژانیرو، شهر هنر و علم در والنسیا و موزه هنر میلواکی است که این سازههای بینظیر او جان تازهای به نهادهای فرهنگی بخشیده است.
کالاتراوا را همچنین بهعنوان طراح پلها میشناسند؛ برج صلح در کلگریِ کانادا و رجیو امیلیا پونتی در ایتالیا.
20.فیلیپ جانسون
آخرین فرد در فهرست 20نفره بهترین معماران جهان، کسی نیست جز فیلیپ جانسون که با خانه شیشهای شناخته میشود. جانسون این خانه را در نیوکیننِ کنتیکت، شهرکی در ایالات متحده امریکا، ساخته و خودش در آن زندگی میکند. قصد او از طراحی این خانه اجازه ورود بیرون به درون است. در حال حاضر این خانه در تملک بنیاد اعتماد ملی برای حفاظت از آثار تاریخی است و برای بازدید عموم باز است.
جانسون بهشخصه فردی جنجالی بود که زمانی فاشیسم را تحسین میکرد، اگرچه بعدا از این کار ابراز پشیمانی نیز کرد.
Comments